د افغانستان اسلامي یوالي کوند رهبر محمد کریم خلیلي وايي، چې د طالبانو حکومت یوه توکمیزه انحصاري، ډلهییزه او ایډيولوژیکه اداره ده او په رسمیت پېژندل به یې د بشري حقونو پر ارزښتونو پښه اېښودل وي.
د افغانستان اسلامي یوالي ګوند رهبر د طالبانو لخوا د عبدالعلي مزاري د وژل کېدو د اته ویشتم تلین په مناسب، پر خپله فېسبوک پاڼه لیکلي؛ چې د افغانستان خلک تر بل هر وخت د خپل ټولنیز او سیاسي ژوند په سختو شرایطو کې دي.
محمد کریم خلیلي په دې پیغام کې ویلي، چې اوس د حکومت له جوړښت او پرېکړو نیولو څخه توکمیزې، مذهبي او ژبنۍ ډلې حاشیې ته وړل شوې دي او له دوی سره د «بېګانهګانو» په څېر چلند کېږي. د نوموړي په باور دا وضعیت د دې لامل شوی دی، چې د هېواد د راتلونکي په اړه عمومي اندېښنې او ناهیلۍ خپل لوړ حد ته ورسېږي.
خلیلي د افغانستان ښځو د وضعیت په اړه زیاته کړې ده، چې ښځې له خپلو لومړنیو حقونو بېبرخې شوې دي او دا سلیقوي او ځانګړي تفسیرونه د شریعت او اسلام څخه ډېر له قبیلوي او سیمهییز کلتور څخه ریښه اخلي.
نوموړي له اسلام څخه د طالبانو مفهوم ناسم بللی او ویلي یې دي، چې طالبانو «له اسلامي څخه انساني ضد او وسطایي پېړیو» انځور په وړاندې کولو سره، د افغانستان لپاره له یو بل سره نغښتې او تړل شوې نړۍ سره د تعامل ټول فرصتونه بند کړي دي.
خلیلي ټينګار کړی دی: «افغانستان کې سوله د له تاوتریخوالي، جګړې او د ګواښ له سیاست سره نه ساتل کېږي او د افغانستان خلک د هېڅ یو توکمیزې، آيډيولوژیکي او سیاسي ډلې حکومت له انحصاري او استبدادي چلند سره نه زغمي.»
د افغانستان اسلامي یوالي ګوند رهبر څرګنده کړې، چې نن په افغانستان د طالبانو تر واکمنۍ لاندې خلک د اوسېدونوکو له برابرو حقونو، د دې هېواد سیاسي مدیریت او برخلیک په ټاکلو کې د ګډون له حق بېبرخې شوي دي او «تقابل، تاوتریخوالی، انحصار او استبداد» واکمن دي.
د طالبانو حکومت یو توکمیز والي په اړه د خلیلي خبرې په داسې حال کې دي، چې د آماج نیوز تازه څېړنې ښايي، چې افغانستان کې ۹۸.۳ سلنه واکمن طالبان دي. د دې څېړنې پر بنسټ ۸۳.۳ سلنه کابینه پښتانه او ۹۶.۶ سلنه طالبان دي. ۷۶.۴ سلنه والیان پښتانه او ۱۰۰ سلنه طالبان دي. هزارهګان د طالبانو رژیم په لوړو پوړیو لکه والیانو او وزیرانو کې شتون نه لري.
افغانستان کې د طالبانو واک ته رسېدو څه باندې یو نیم کال کېږي؛ تر اوسه هېڅ هېواد دا ډله په رسمیت نه ده پېژندلې.
