محمد کریم خلیلی رهبر حزب وحدت اسلامی افغانستان در پیامی به مناسبت فرارسیدن بیست‌‌وهفتمین سالگرد کُشته شدن عبدالعلی مزاری از سوی طالبان، به موضوعات سیاسی روز و دیدگاه عبدالعلی مزاری نیز پرداخته است.
آقای خلیلی تمرکز قدرت را عامل بحران افغانستان دانسته و گفته که عبدالعلی مزاری رهبر فقید حزب وحدت راه حل مشکل کشور را تأسیس نظام فدرالی می دانست.
او افزوده «اگر به ریشه‌های مشکلات که مهم‌ترین آنها شکاف‌های قومی، زبانی و مذهبی اند، توجه صورت نگیرد، تباهی سیاسی در این کشور ادامه خواهد یافت و هیچ گروهی با زور و غلبه ثبات سیاسی افغانستان تضمین نمی‌تواند.»
رهبر حزب وحدت اسلامی افغانستان اضافه کرده که هر طرح سیاسی بدون تثبیت جایگاه اقوام، غیرقابل پذیرش و محکوم به شکست است.
محمد کریم خلیلی به تاریخ نیز پرداخته و گفته که سیاست حذف، انکار و انحصار در طول تاریخ در کشور ما نتیجه نداده و از این پس نیز نتیجه نخواهد داد.
رهبر حزب وحدت اسلامی افغانستان شکل‌گیری نظام سیاسی دموکراتیک و غیرمتمرکز را راهگشای بحران سیاسی موجود افغانستان دانسته و تاکید کرده که این کار می‌تواند ثبات سیاسی را در کشور تأمین کند.
خلیلی به وضع موجود افغانستان اشاره کرده و گفته «شهروندان کشور در چنبره فقر اقتصادی، سرخوردگی سیاسی، سرکوب دوام‌دار و سیستماتیک گیرمانده‌اند.» وی افزوده که «هیچ حکومتی با سر نیزه نمی‌تواند دوام آورد.»
اظهارات رهبر حزب وحدت اسلامی افغانستان در مورد مشارکت اقوام در حکومت در حالی صورت می‌گیرد که ساختار کابینه و والیان طالبان تک‌قومی، تک‌جنسیتی و تک‌مذهبی می‌باشد. اما طالبان می‌گویند که حکومت شان همه شمول است.
