پس از حذف واژهی فارسی «دانشگاه» از لوحهی دانشگاه بلخ، واکنشها در این مورد اوج گرفته است. اکنون تنها واژهی پشتو «پوهنتون» و انگلیسی در لوحهی دانشگاه بلخ نوشته است.
عارف رحمانی، عضو پیشین مجلس نمایندگان در واکنش به حذف واژهی فارسی از دانشگاه بلخ میگوید: «اشغال نظامی، دشمنی و انتحار فیزیکی، نسلکُشی قومی از کودک تازه زاده شده تا رهبران سیاسی، تجاوز به حریم خصوصی و اینک تداوم دشمنی با فرهنگ، تاریخ و زبان مولانا، ناصر خسرو، عنصری، ابن سینا، سنایی، خواجه عبدالله و دشمنی با هویت و فرهنگ افغانستان و خراسان.»
او در توییتی نگاشته: «تداوم تجاوزات فکر نمیکنم درد اشغالگر را درمان کند، (سبب ادامه سلطه استبدادی و تمامیتخواهی قومی او شود) اما انبار باروت خلق را آماده انفجار نهایی میسازد.»
او میافزاید که کینهتوزی امروز فقط جغرافیای آیندهی همسایهگان را وسیعتر خواهد کرد.
دکتر عزیز بارز، فعال سیاسی مقیم بریتانیا در پیوند به تغییر نام دانشگاه بلخ به پوهنتون بلخ میگوید که «همیشه دانشگاه بود و میماند. دو زبان رسمی داریم باید دانشگاه و پوهنتون؛ هر دو در لوحهها باشد.»
او در توییترش نگاشته که قومگرایی و برتری طلبی کشور را خراب کرد، اما کسانی هستند از تفرقه نان میخورند.
با این حال، ایوب آروین، روزنامهنگار در مورد این موضوع نگاشته: «فارسیزدایی ادامه دارد. تابلوی سر دروازه دانشگاه بلخ تعویض شد.»
مجیب مهرداد، شاعر و نویسندهی کشور میگوید که حذف واژه فارسی دانشگاه از لوحه دانشگاه بلخ، سیاستهای طالب را با سیاستهای ناسیونالیستهای تنگنظر دوره جمهوریت و تاریخ ریشهدار ستم فرهنگی در وطن پیوند میزند و این برداشت را که طالب یک نیروی ایدیولوژیک صرف است باطل میکند.
او نگاشته: «فارسیستیزی که عبارت (مصطلحات ملی) مندرج ماده شانزدهم قانون اساسی گذشته، تنها یکی از مظاهر آن بود، همزمان مجاهد و طالب و خلقی و جمهوریخواه یک گروه قومی را در یک صف واحد قرار میدهد.»
او افزوده: «جالب اما این است که شماری از روشنفکران بهجای همنوایی در نقد مظاهر بارز تبعیض و ستمی که امروز به گونههای مختلف، اما با انگیزه قومی در وطن به نمایش در میآید زبان به نصیحت منتقدان میگشایند.»
عبید مهدی، فعال مدنی و از اعضای جبههی مقاومت میگوید که رژیم طالبان در رویکرد فرهنگی تفاوتی با رژیم غنی ندارد. او نگاشته که هر دو پیرو کتاب «سقاوی دوم» اند. به گفتهی او فارسیستیزی یکی از بنیادیترین برنامههای هردو بوده است.
با این همه شماری میگویند که طالبان براساس برخورد قومی دستور دادهاند که لوحه دانشگاه پایین آورده شود. شماری اما از اینکار استقبال کرده، میگویند که مهم درس است نه دانشگاه و پوهنتون.
این در حالیست که چهارده سال پیش در نتیجهی کشمکش بر سر دانشگاه و پوهنتون در بلخ یک دانشجو دانشگاه کشته و ۳۹۹ نفر دیگر به گونهی شدید زخمی شده بودند و سرانجام این لوحه به سه زبان نوشته شده بود.
شماری از جامعهشناسان اما عملکرد قومگرایانه از سوی حکومتی را که نه مشروعیت داخلی دارد و نه خارجی، خطرناک میدانند.