پس از گزارش وزارت خارجه ناروی مبنی بر نشست طالبان با نمایندههای امریکایی، مقامهای ناروی و فعالان زن افغان در اُسلو، شماری از فعالان جامعهی مدنی و سیاستمداران در کشورهای مختلف بهویژه افغانستان به آن واکنش نشان دادهاند. آنان میگویند که در این نشست نمایندههای واقعی مردم حضور ندارند و این نمیتواند مسالهی افغانستان را حل کند.
از این میان، تیم اتحاد و همبستهگی زنان افغانستان نخست با یک اعتراض نوشتاری روی برگههای کاغذ از نامهای محبوبه سراج و شینکی کروخیل یاد کردند و گفتهاند که آنان نمیتوانند نمایندهی زنان افغانستان در این نشست باشند.
این تیم با نشر اعلامیهی مدعی شده است که محبوبه سراج و شینکی کروخیل از جمع زنان پروژهیاند و زنانیکه در قلب کابل و چشمبهچشم طالبان مبارزه نکرده باشند، نمیتوانند نمایندهی آنان در نشستهای بیرون مرزی باشند.
این در حالیست که دولت ناروی در این نشست سه روزه از جمع زنان معترض در قلب کابل، تنها هُدا خموش، مسوول تیم بانوان «عدالتخواه» را دعوت کرده است. دعوت بانو خموش نیز با واکنشهای داخلی و خارجی بههمراه بوده است.
در همین حال، مسعود اندرابی، وزیر امور داخلهی حکومت پیشین در پیوند به این نشست گفت که طالبان از دير زمان در عقب درهای بسته جلسههای بیشماری را با کشورهای مختلف از جمله ناروی داشتهاند. به باور او اکنون این جلسه علنی برگزار میشود؛ اما طالبان مطابق اجندای تعیین شدهی استخبارات پاکستان «ایاسای» و با حیله وارد این گفتوگو میشوند و حاضر نیستند صادقانه حرف بزنند و حمایت خود را از افراطیت و تروریسم آشکار کنند.
به گفتهی مسعود اندرابی: «تفکر طالبانی به این سادهگی تغییر نمیکند و آنان از حمایت برادران تروریست خود نمیگذرند.»
همزمان با رهسپار شدن هیأت طالبان به اٌسلو، شماری از مردم در کشورهای مختلف جهان به ویژه کانادا، لندن و ناروی با شعارهای؛ «جهان نباید از جنایات طالبان چشمپوشی کند و طالبان یک گروه تروریستیاند» دست به اعتراض زدند.
با آنکه وزارت خارجه ناروی اعلام کرد که این سفر هیچگاهی به معنی بهرسمیت شناختن طالبان نیست اما مردم میگویند که چنین دعوتهای میتواند باعی چشمپوشی از ظلم، جنایت و کشتار طالبان شود.
صدیق صدیقی، معین پالیسی و راهبردی وزارت امور داخلهی حکومت پیشین میگوید که افغانان از نشست اُسلو انتظاری ندارند. او در توییتی نگاشته که بعد از شکست مذاکرات جهانی برای ایجاد حکومت همهشمول و اشغال افغانستان توسط گروهی طالبان، جامعهی جهانی هر نوع قدرت نفوذ بالای طالبان را از دست داده است.
به باور آقای صدیقی طالبان مخالفتهای سیاسی را در درون با انتحاریها سرکوب میکنند؛ ازین رو، در حال حاضر هیچ فشار معقول جهانی بالای طالبان محسوس نیست.
به گفتهی او اشتراک رهبران طالبان در چنین نشستها، تداوم امتیازدهی به این گروه پنداشته میشود.
خبرنگار آماج در ناروی اما میگوید که این نشست سهروزه پشت دروازههای بسته و در غیاب رسانهها برگزار خواهد شد.
فرهاد دریا، هنرمند کشور نیز در اعتراض به این نشست در صفحهی فیسبوکش نگاشته: «من بهعنوان یک هنرمند به گفتوگوهای نامعلوم پشت درهای بسته، به ترکیب و گزینش سلیقهای هیأتهای گفتوگو کننده، به غیابت نمایندهی اهل هنر و فرهنگ و جای خالی جامعهی مدنی در این گفتوگوها اعتراض دارم.»
آقای دریا نگاشته است که نشست اُسلو، دامن ادعاهای بلند بالای حقوق بشر و تیاتر انسانیت و دموکراسی شماری از کشورهای غربی را بلند میکند. یا ما بشر نیستیم و یا هم ادعاهای حقوق بشری جامعه ناجوانی فکاهی بیش نیست.
در عینحال، وزارت امور خارجهی ایالات متحدهی امریکا امروز (یکشنبه، ۳ دلو) با نشر خبرنامهای اعلام کرده است که قرار است توماس وست، نمایندهی ویژهی آن کشور در امور افغانستان با هیئت طالبان در مورد تشکیل حکومت همهشمول گفتوگو کند. به گفتهی وزارت امور خارجهی امریکا، تشکیل یک نظام سیاسی فراگیر که از همه مردم افغانستان نمایندهگی کند، در صدر آجندای دیدار تام وست و هیئت حکومت طالبان قرار دارد.
جنبش زنان مقاومت نیز در واکشن به این نشست میگویند که هرگونه نشستی با حضور نمایندهگان طالب، اقدامی است در راستای عادیسازی جنایت و خشونت طالبان در افغانستان.
نیلوفر ابراهیمی، نمایندهی پیشین مردم در مجلس نمایندهگان به نمایندهگی از جنبش زنان مقاومت در توییترش در مورد نشست ناروی نگاشته است که برگزاری هرگونه نشستی با نمایندهگان طالب، در غیاب نمایندهگان واقعی، جریانهای عدالتخواه و مخالف تفکر طالبانی، بیحرمتی به خون صدها هزار قربانی است که در دو و نیم دهه توسط طالبان کشته شدهاند. به گفتهی او برگزاری هرگونه نشستی با نمایندهگان طالب اقدامی است در راستای عادیسازی جنایت و خشونت گروههای تروریستی علیه مردمان بیدفاع.
جنبش زنان مقاومت راهحل اساسی را فشار سیاسی و حمایت از مقاومت در برابر طالبان دانسته و افزوده است تا زمانیکه طالبان در عمل تمام حقوق و آزادی زنان را بهرسمیت نشناسد، هرگونه نشست و حضور در نشستهایی که به منظور حمایت از طالب صورت میگیرد، خیانت به آرمان و حقوق زنان آزاده بوده و در راستای تقویت طالبان میشود.
در همینحال، نرگس نهان وزیر پیشین معادن که در نشست ناروی جهت گفتوگو با هیئت طالبان دعوت شده بود در پیامی نگاشته که به دلیل ظلم و وحشت طالبان با آنها گفتوگو نمیکند.
اما بر خلاف دیدگاههای دیگران، ذبیحالله مجاهد، سخنگوی حکومت طالبان این نشست را امیدوار کننده خوانده است.
این نشست سه روز ادامه خواهد داشت.
در روز نخست این نشست «امروز» هیأت طالبان با شخصیتهای افغان در ناروی دیدار و گفتوگو کردند.
در نتیجهی اعلامیهای روز نخست این نشست میان هیأت طالبان و شماری از شخصیتهای افغانستان در اُسلو پایتخت ناروی که همگانی شده آمده است که افغانستان خانهی مشترک همه افغانها است. در این اعلامیه تأکید شده که جهت شگوفایی اقتصادی، سیاسی و امنیتی دو طرف باهم کار مشترک کنند.
در اعلامیهای روز نخست این نشست همچنین ذکر شده که «اشتراک کنندهگان یگانه راهحل همه مشکلهای افغانستان را تفاهم، گفتوگو و همکاری دانستند.»