همایش‌های حمایت از حجاب طالبانی؛ اجبار یا تشویق؟

پس از اجباری‌ساختن نحوه‌ی پوشش زنان از سوی وزارت امر به‌معروف و نهی از منکر حکومت طالبان، اکنون آن‌ها در شهرهای مختلف دست به تبلیغات حمایت از این نحوه حجاب زده‌اند. هفته گذشته، تعدادی از زنان در یک مدرسه دینی در شهر مزارشریف طی یک تجمعی حمایت شان را از نحوه پوشش تعیین شده از سوی طالبان اعلام کردند. به همین ترتیب تعدادی از زنان در شهرهای نیمروز، کندهار و بدخشان نیز از این پوشش حمایت کرده‌اند.

اما از سوی دیگر فعالین مدنی، خبرنگاران و فعالان حقوق زن بدین باور اند که این زنان برای کمپاین حجاب طالبانی، یا پول دریافت می‌کنند و یا به زور وادار به ایجاد چنین گردهمایی‌های می‌شوند. هارون نجفی‌زاده، خبرنگار در توییترش نگاشته که زنان اشتراک‌کننده‌ها در این گردهمایی‌ها ۵۰۰ افغانی و سخن‌رانان شان ۳۰۰۰ افغانی پول دریافت کرده‌‌اند. قبل از این جبهه‌ی مقاومت در بدخشان نیز ادعا کرده بود که طالبان دانش‌جویان دختر دانش‌کده شرعیات بدخشان را به زور برای اشتراک در گردهمایی حمایت از حجاب اجباری به تالار ریاست اطلاعات و فرهنگ این ولایت برده‌اند.

نحوه برخورد طالبان با زنان و امرو ونهی‌های که برای آن‌ها می‌گذارند یکی از اصلی‌ترین عوامل مخالفت کشور‌های دنیا و جوامع مدنی با حکومت طالبان است. حکومت طالبان اول با بستن مکتب‌ها به‌روی دختران، سپس با پوشانیدن روی مجریان زن در رسانه‌های تصویری و اینک با ایجاد قوانین اجباری حجاب، نشان دادند که آن‌ها هیچ تغییر با بیست قبل نکرده‌اند و کماکان همان سیاست افراط‌گرایانه خودشان را اجرا می‌کنند.

آنچه نگرانی بیش‌تر شهروندان را در رابطه به برخورد طالبان با زنان بر می‌انگیزد؛ تنها برگزای چنین همایش‌ها نیست. مسوولان امر به معروف و نهی از منکر طالبان هفته قبل گفتند که آن‌ها در اول کوشش می‌کنند از راه‌های تبلیغات مردم را به مراعات حجاب وادارند و در قدم بعدی با مجازات مردم را وادار خواهند کرد تا به حجاب اسلامی، که از سوی وزرات امر به‌معروف و نهی از منکر طالبان تشریح شده است، تن دهند.

هم‌چنان اطلاعیه‌ای پخش شده از سوی طالبان در ولایت بامیان نشان می‌دهد که طالبان به مردم محل هشدار داده‌اند که اگر آن‌ها حجاب اسلامی که عکس آن نیز در اطلاعیه گذاشته شده را مراعات نکنند، مورد مجازات قرار گرفته و پیامد آن بدوش خودشان خودهد بود.

ولی یکی از عالمان دین در شهر مزارشریف که به دلایل امنیتی نمی‌خواهد اسمش گرفته شود در گفت‌و‌گو با آماج گفت که طالبان قوانین اسلامی را طبق میل خود و به سطح فهم و دانش خودشان تشریح و تفسیر می‌کنند و تعلیمات اصلی اسلامی در مورد حجاب چنین نیست. او افزود: «اولن اسلام در مورد حجاب هیچ رنگی را تعیین نکرده و دوم نحوه پوشش نظر به زمان تغییر پذیر است. دین اسلام در مورد همه مسایل تنها چند اصل اساسی را بیان کرده و باقی آن‌را به شرایط همان زمان و مکان واگذار کرده است. از همین‌رو اسلام برای همه زمان‌ها و مکان‌ها قابل اجراست. ولی تفسیری که طالبان از دین دارند نه تنها که همه‌شمول نیست حتا برای جغرافیای کوچک یک ولایت نیز ممکن نیست آن‌را تطبیق کرد. طالبان بیش‌تر از قوانین جهان‌شمول اسلام به قوانین قبیله‌ای افغانستان معتقد اند و آن‌را به‌نام اسلام بر مردم طبیق می‌کنند.»

در ماه‌های گذشته زنان افغانستان چندین بار با اعتراضات خیابانی و رسانه‌ای مخالفت خود را با حجاب اجباری طالبان، ابراز کردند. آن‌ها با شعارهای «حجاب طالبانی نه فرهنگی است و نه اسلامی» ادعا کردند که پوشانیدن دست و صورت در اسلام الزامی نیست و آنچه طالبان به‌نام حجاب اسلامی بر مردم تحمیل می‌کنند خلاف دستورات اسلام است.

طالبان هم‌چنان حجاب اسلامی را برای کودکان دانش‌آموز در مکتب‌های دخترانه نیز اجباری کرده‌اند.