روزنامهی ایندیپندنت چاپ بریتانیا در گزارشی به وضعیت زنان افغانستان بهویژه بانوان معترض در افغانستان پرداخته است.
این روزنامه که توانسته با تعداد از بانوان معترض که در زندان طالبان به سر میبردند و اکنون آزاد شدهاند، به شرط مخفی بودن هویتشان و استفاده نامهای مستعار مصاحبه کند.
به نقل از یکی از این بانوان این روزنامه نگاشته: «بعد از شکنجه از سوی سربازان طالبان از هوش رفتم و زمانیکه به هوش آمدم، متوجه شدم که خون از بدنم جاریست، از خداوند مرگ خواستم.»
در گزارش آمده که طالبان در زندان زینب ځاځی را با کیبل، مشتولگد مورد ضربوشتم قرار دادهاند تا در مقابل کمره اعتراف کند که تظاهرات شان با شعار «نان، کار، آزادی» اشتباه و گناه بوده است.
خانم ځاځی به ایندیپندنت گفته که اگر او با رسانهها صحبت کند، او و خانوادهاش کشته خواهند شد. او علاوه کرده است که آنچه را که طالبان بر او روا داشتند را نمیتواند با کلمات بیان کرد.
ایندیپندنت میافزاید که بعد از به قدرت رسیدن طالبان بازداشتهای خودسرانه، ربودن و شکنجهکردن بانوان از خانهها و محل کارشان به یک مسأله روزمره مبدل شده است.
علیرغم وعده ذبیحالله مجاهد، سخنگوی طالبان مبنی بر رعایت حقوق زنان، شواهد بعد از شش ماه حاکمیت آنها در افغانستان نشان میدهد که زنان از خانه یا محل کارشان ربوده و یا هم بازداشت و بعد مورد شکنجه قرار گرفتهاند.
مجاهد در روز همبستهگی زنان گفت: «امارت اسلامی خود را به اعطای حقوق شرعی همه زنان افغان متعهد میداند. روز جهانی زن فرصت بهتر برای اینست که زنان افغان خواهان حقوق شرعی خود شوند. ما از حقوق بانوان افغان پاسداری میکنیم.»
ایندیپندنت با پنج تن از بانوان رها شده از بند طالبان گفتوگو کرده که آنها تجارب دردناک زندانهای طالبان را به این روزنامه بازگو کردهاند. به گفتهی این روزنامه، آثار شکنجه در سیما و بدن این بانوان هویدا است.
طالبان در صدد بر چیدن زنان از اجتماع اند
سمیرا حمیدی، مسوول بخش افغانستان در سازمان عفو بینالملل، گفته که آمار تأیید شده از تعداد زنانیکه طالبان آنها را بازداشت کردهاند در دسترس نیست. اما براساس گزارشهای رسمی ۳۳ بانوی معترض در کابل بازداشت شده بودند.
خانم حمیدی افزوده که این زنان به شرطی آزاد شدهاند که در مورد طالبان یا مخالفت با خشونت طالبان در زمان بازداشت شان، صحبت نکنند.
خانم حمیدی گفت: «طالبان مدارک این زنان و خانوادههای شان مانند پاسپورت را مصادره کردهاند، این به این معنی است که آنها افغانستان را ترک کرده نمیتوانند.»
شکریه بارکزی، سیاستگر افغان و سفیر پیشین افغانستان در ناروی میگوید که گفتار و کردار طالبان متناقض میباشد.
خانم بارکزی افزوده: «طالبان در صدد حذف زنان از عرصهی اجتماع اند.»
بانو بارکزی تصریح کرده است که طالبان هر روز در صدد محدود کردن حرکت زنان هستند. به صورت کُل طالبان نه تنها خواستار حضور زنان در نهادهای دولتی و غیردولتی نیستند، بلکه میخواهند زنان در مکتب و دانشگاه هم حضور نداشته باشند.
براساس گزارش ایندیپندنت، زندانهای طالبان که زنان معترض در آن نگهداری میشدند در وزارت داخله و منطقههای «شش درک» و«بادام باغ» موقعیت داشتند.
پیشتر آنتونیو گوترش، دبیرکُل سازمان ملل در توییتی از وضعیت زنان افغانستان ابراز نگرانی کرده بود.
ماه گذشته حکومت طالبان با صدور فرمانی ازدواج اجباری را ممنوع اعلام کرده و از «مال» پنداشتن زنان دیگران را برحذر داشته است. اما خانم بارکزی میگوید که طالبان فاقد نهاد پیگیر اجرای این فرامین هستند.
افغانستان بعد از ۲۰۰۱ شاهد برگزاری انتخابات بوده که زنان حق رأی دادن داشتند. نخستین مکتب برای بانوان مکتب «عایشه درانی» میباشد که در اواسط دهه ۱۹۶۰ میلادی تأسیس شد. اما زنان افغانستان نگران از دست دادن حقوق اولیهی شان هستند.
خانم بارکزی تأکید میکند که طالبان بار دیگر از وعدههای خود برای تحصیل زنان و دختران با ایجاد موانع متعدد عدول کردهاند، به گفتهی او طالبان بهانه میکنند که معلمان به قدر کافی برای آموزش دختران وجود نداشته، معاشات معلمان پرداخت نشده و در این اواخر محدودیتهایی بر پوشش زنان و مردان اعمال کردهاند.
شکریه بارکزی خاطرنشان کرده که طالبان زنان را به صورت اجباری به رعایت حجاب ملزم داشته و از مردان نیز خواستهاند که ریش بگذارند.
او گفته: «به نظر من زنان و مردان افغانستان توسط طالبان شکنجه روحی، جسمی و کلامی میشوند. این تبعیض و خشونت سیستماتیک علیه زنان بیشتر است که ادامه نیز دارد، اما سکوت جامعه بینالمللی و سازمانهای بینالمللی غمانگیز است.»
او افزوده که وضعیت زنان در هفت ماه گذشته بهطور کامل تغییر کرده است، اما واقعیت این است که تنها مقاومت در برابر طالبان، مقاومت زنان است.
در قسمت گزارش این روزنامه آمده که طالبان زنان معترض را با گفتن الفاظ رکیک همچون «روسپی و کافر» توهین کردهاند.
یکتن از بانوان معترض دیگر بهنام کریمه آرین به ایندیپندنت گفته که تلاش خانوادهاش جهت ممانعت طالبان از بازداشت او بیفایده بوده است.
او گفته: «من به آنها عذر کردم که من را با خود نبرند چون مادرم ممکن بر اثر حمله قلبی جان دهد. اما آنها سلاح شان را به طرفم نشان گرفته و تهدید به مرگ کردند.»
خانم آرین گفته که طالبان او را به داخل موتر انداختند و دو مرد خشن و قوی هیکل به دو طرفش نشستند و مرد دیگری در پیشرو نزد راننده نشست در حالیکه نقاب به چهره داشت. آنها او را مورد حمله و ضربوشتم قرار دادند تا اینکه چند دقیقهای از هوش رفته و وقتی که دوباره به هوش آمده این افراد از او در بارهی دیگر بانوان معترض باز جویی کرده و با گفتن کلمات همچون «روسپی و کافر» او را مورد حمله لفظی قرار دادهاند، تا اینکه به زندان طالبان رسیدند.
بانو آرین تصریح کرده است که چندین شبانه روز را در سلول انفرادی طالبان گذرانده و هنگام نماز متوجه شده که زنان در سلولهای دیگر نیز بودهاند که همهی شان مورد بازجویی و ضربوشتم مثل خودش قرار گرفتهاند. او افزوده که برایش آب و نان داده میشد و در صورت نخوردن، شلاق زده میشد.
او اضافه کرده که طالبان میخواستند در باره گرایش سیاسی، اشخاص و نهادهای خارجی که گویا او را کمک میکردند، بدانند. اما عاجز از دریافت پاسخ شدهاند، چون چیزی وجود نداشته تا بدانند.
با این همه، زنان آزاد شده گفتهاند که روزها پس از آزادی، مانند پرندگان در قفس زندگی میکنند و از دید روانی آسیب دیدهاند.
از سوی هم بانو سمیرا حمیدی گفته است که در شش ماه گذشته جامعه بینالمللی شاهد وخامت شدید اوضاع بوده است. حالا زمان آن فرا رسیده است که اقدام جدی انجام دهد، در غیر آن «آپارتاید جنسیتی» در افغانستان رخ خواهد داد و زنان و دختران آزادی اندکی را که اکنون دارند از دست خواهند داد.